Pranie, 03.07.2017 r.

Decyzją jury laureatką Nagrody im. Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego Orfeusz za najlepszy tom poetycki roku 2016 została Małgorzata Lebda tom Matecznik wydany przez Wojewódzką Bibliotekę i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu natomiast Orfeusza Mazurskiego za najlepszy tom wydany w Polsce północno-wschodniej (Warmia, Mazury, Podlasie) otrzymała Alicja Bykowska-Salczyńska za tomik Cno wydany nakładem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, oddział w Olsztynie.

Gala wręczenia nagród, organizowana przez Muzeum K. I. Gałczyńskiego w Praniu, odbyłą się 1 lipca. Tym razem, z powodu deszczowej pogody, wyjątkowo nie w leśniczówce Pranie lecz w sali Domu Kultury w Rucianym-Nidzie.

Publiczność wysłuchała wierszy finalistów w interpretacji Emilii Komarnickiej, w oprawie muzycznej Trio Sebastiana Wypycha z gościnnym udziałem wybitnego, węgierskiego cymbalisty Jeno Lisztesa. Laudacje wygłosili członkowie jury. Całość reżyserował Łukasz Borkowski. W finałowej piątce nominowanych znaleźli się, oprócz Małgorzaty Lebdy: Jerzy Kronhold (Skok w dal),  Jarosław Mikołajewski (Żebrak), Dariusz Suska (Ściszone nagle życie) i Szymon Żuchowski (Podział odcinka).

Jeden z utworów muzycznych poświęcono pamięci zmarłego 1 maja Tomasza Burka (od początku istnienia nagrody zasiadającego w jej jury) oraz pamięci zmarłego 30 czerwca Tadeusza Kijonki (finalisty nagrody z 2015 r.).

Laureat ORFEUSZA otrzymał  20 tys. zł ufundowane przez ministerstwo kultury i dziedzictwa narodowego oraz statuetkę autorstwa Aliny Kluzy-Kaji, natomiast laureatka ORFEUSZA Mazurskiego – 5 tys. zł.

Była to szósta edycja tej nagrody, której laureatami w poprzednich latach byli Krzysztof Karasek, Jan Polkowski, Przemysław Dakowicz, Janusz Szuber i Jarosław Marek Rymkiewicz. Jest przyznawana za wybitne osiągnięcia współczesnej polskiej liryki – oryginalne, zachowujące bezpośredniość wyrazu, bezkompromisowe pod względem artystycznym.

Organizatorami nagrody są Muzeum K. I. Gałczyńskiego w Praniu i Stowarzyszenie Leśniczówka Pranie. Patronat honorowy nad nagrodą objęli Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Piotr Glińskii, Marszałek województwa warmińsko-mazurskiego Gustaw Marek Brzezin i Pen Club Polska, natomiast patronami medialnymi są: TVP Kultura, Radio Olsztyn, Radio Białystok, dwumiesięcznik literacki Topos i Gazeta Olsztyńska.

29 maja jury VI edycji Nagrody im. K. I. Gałczyńskiego ORFEUSZ  za najlepszy tom poetycki roku, w składzie: prof. Jarosław Ławski (przewodniczący), Janusz Drzewucki, dr Antoni Libera, dr Bronisław Maj, spośród dwudziestu nominowanych wcześniej do nagrody książek, wyłoniło finałową piątkę (kolejność alfabetyczna):

-----------------------------------------------------------------------------------------------------
	Jerzy Kronhold, „Skok w dal”   Janusz Drzewucki:  (...) O swoich ranach, zarówno tych emocjonalnych, jak i intelektualnych, poeta mówi wprost, lecz nie epatuje czytelnika własnym bólem, bowiem nade wszystko interesuje go drugi człowiek; ale także otaczająca rzeczywistość, cały świat, który da się przeniknąć – już to intuicyjnie, już to racjonalnie. Poeta nie zajmuje się sobą, nie próbuje też zaintrygować lub olśnić czytelnika swoją wyobraźnią czy wrażliwością – chociaż rzecz jasna nie brakuje mu ani jednej, ani drugiej – zajmuje się natomiast tym wszystkim, co można określić najprościej mianem istnienia. Tym, co znajduje się w centrum jego twórczej uwagi jest właśnie istnienie, a ściślej tajemnica istnienia. (...)  Jerzy Kronhold: Skok w dal. Wydawnictwo Literackie, Kraków 2016
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
	Małgorzata Lebda, „Matecznik”   Dr Bronisław Maj:  Świat poetycki Matecznika istnieje przedziwnie mocno, intensywnie, pewnie. Jest konkretny: wypełniają go rzeczywiste krajobrazy i miejsca; zaludniają – znane nawet z imienia – postacie. Poetyckie obrazy i historie – w tym ich tajemnicza siła - są tak sugestywne, widzialne i dotykalne, że jawią się jako konieczna, jedyna, niejako naturalna wizja rzeczywistości. To wizja i rzeczywistość niekiedy zachwycająca, urzekająca; niekiedy – częściej – przerażająca , mroczna. Porażająca mrocznym pięknem. Matecznik jest przejmującym zapisem – utrwaleniem? próbą przezwyciężenia, wyrwania się? – traumatycznego, stygmatyzującego doświadczenia. W którym rozpoznać się może każdy z nas, każdy los. (...) Małgorzata Lebda, Matecznik, Wyd. WBiCK, Poznań 2016
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
	Jarosław Mikołajewski, „Żebrak”   Dr Antoni Libera: (...) Tytułowy żebrak to figura człowieka naszych czasów. Oto ktoś duchowo zdegradowany: ktoś, kto niejako na własne życzenie utracił dobytek gromadzony przez wieki, dobytek, który dawał mu oparcie i jednał ze światem. Oto ktoś zdetronizowany i – mimo niezliczonych udogodnień stworzonych przez cywilizację techniczną – wygnany i bezdomny. Pozbawiony busoli, mapy, a zwłaszcza intuicji kierunku. Dawne mity, które dawały mu światło i chroniły przed metafizycznym horrorem, wydają mu się dziecinnie naiwne, a ich kult – czczym rytuałem. Nie przynoszą katharsis. Ale niczego innego nie ma. Życie jawi mu się prawie wyłącznie jako materia i statystyka. Jest przewidywalne jak rozwój rośliny, jak proces dojrzewania – jak owe osiemnaście lat od urodzenia do matury.(...)  Jarosław Mikołajewski, Żebrak, Wyd. Znak, Kraków 2016.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
	Dariusz Suska, „Ściszone nagle życie”   Janusz Drzewucki:  (...) Język tego poety to język zarówno konwersacyjny, jak i konwencjonalny, język dziecięcej niewinności, jak i język męskiej dojrzałości, wreszcie język nowoczesnej poezji, ale – co szczególnie godne podkreślenia – silnie osadzonej w tradycji. W swoich wirtuozowskich wierszach Dariusz Suska daje świadectwo, że ocalenia – dla naszej pamięci, dla tego, co przeżyliśmy i co przeżywamy – można, a nawet należy szukać i doszukać się w słowie, w świętej mowie poezji.  Dariusz Suska: Ściszone nagle życie. Wydawnictwo Znak, Kraków 2016
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
	Szymon Żuchowski, „Podział odcinka”   Prof. Jarosław Ławski:  (...) Muzyczna forma, gramatyka języków i kulturowa tradycja przesłaniają, odsłaniają i zakrywają spektakl, w którym życie toczy walkę z bólem, cierpienie przenika się z rozkoszą, ale też głębiej pojęta nuda przerywana jest przez zmysłową rozkosz. Jak pisze Żuchowski, „od samych przyrostków przedrostków uświeconych grecką łaciną / nabieram niemal nabożnego lęku a to się dopiero zaczyna” [Allemande 1 (od przyrostków)]. Z tych prób wykonania wielkiej formy Wyrazu wyłania się jednak obraz człowieka wciąż pozostającego w drodze do Doświadczenia i Wiedzy Tragicznej, która, choć daleka, byłaby także jeszcze Wiedzą Radosną. Dlatego, powiada liryk, „już trzeci raz tego dnia inaczej / podchodząc pod obwódkę bólu / patrzyłem patrzę nie wypatrzę” [Corrente (z żelazkiem)]. (...)  Szymon Żuchowski, Podział odcinka, Wyd. Zeszyty Literackie, Warszawa 2016.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------

Decyzją jury laureatką ORFEUSZA MAZURSKIEGO została Alicja Bykowska-Salczyńska za tomik Cno, Stowarzyszenie Pisarzy Polskich Oddział Olsztyn, Olsztyn 2017

Prof. Jarosław Ławski:  Tomik Alicji Bykowskiej-Salczyńskiej, poetki i autorki słuchowisk radiowych, związanej miejscem urodzenia z Ostródą, a pracy z Olsztynem, jest poetycką wyprawą w przestrzeni i czasie. Wyprawą w czas, gdy Warmię zasiedlali uciekinierzy z Wołynia, ocaleni z rzezi, kiedy tę Warmię opuszczali ostatni Warmiacy i Niemcy. Jest to podróż w przestrzeń: na Wołyń, śladami dziadków i mamy, podróż tej, która „nie urodziła się Tam” (Uroczysko BRAK). Jak pisze poetka: „Mimo to pojechałam na Wołyń / w widzialne i niewidzialne nie do pojęcia Tam / Pojechałam na Wołyń, dotąd nie wróciłam / Zamieszkuję Uroczysko BRAK / Tam nawet trawy bolą / Nie chciałabym w nich rodzić / ani rodzić się, ani się umierać” (tamże). (...)  Alicja Bykowska Salczyńska, Cno, Wyd. SPP Olsztyn, Olsztyn 2016.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------

Filmowe prezentacje wierszy z nominowanych tomików będą emitowane na antenie TVP Kultura, na stronie internetowej nagrody i na profilu leśniczówki Pranie na Facebooku.

Po raz pierwszy swojego faworyta, spośród piątki nominowanych do finału tomików i laureatki Orfeusza Mazurskiego będą mogli wybierać także czytelnicy. Swoje zgłoszenia można przesyłać na adres: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript..  Nagrodą dla zwycięzcy będzie jesienne spotkanie autorskie w leśniczówce Pranie, transmitowane przez internet.

W audycji red. Ewy Zdrojkowskiej  „Wieczór z kulturą”, Radio Olsztyn, Wojciech Kass, poeta i sekretarz nagrody poetyckiej im. K.I Gałczyńskiego ORFEUSZ za najlepszy tom poetycki roku omawia pięć finałowych tomików nominowanych do nagrody O. (Mikołajewskiego „Żebrak”, Lebdy „Matecznik” Kronholda „Skok w dal” Żuchowskiego „Podział odcinka” Suski „Ściszone nagle życie”) oraz tomik laureatki tegorocznego Orfeusza Mazurskiego „Cno” Alicji Bykowskiej Salczyńskiej. Wybrane przez Wojciech  Kassa wiersze finalistów i laureatki czyta Ewa Zdrojkowska:  https://ro.com.pl/308924/01308924 (pod datą 19 czerwca).

Zachęcamy do oglądania filmowych prezentacji wierszy wybranych z 20. tomików nominowanych do 6. edycji Nagrody Poetyckiej im. K.I. Gałczyńskiego ORFEUSZ, które zrealizowane zostały w Warszawie: reżyseria Olga Czyżykiewicz, kierownik produkcji Łukasz Borkowski, operator Adam Romanowski, dźwięk Janusz Dąbkiewicz, montaż Magdalena Pogoda. Producentem filmów jest organizator nagrody - Muzeum K.I. Gałczyńskiego w Praniu, a wiersze wykonują młodzi aktorzy teatralni i filmowi: Katarzyna Dąbrowska, Eliza Rycembel, Łukasz Borkowski, Stefan Pawłowski i Adrian Zaremba. Prezentacje można obejrzeć na stronie internetowej nagrody www.nagroda-orfeusz.pl oraz na profilu leśniczówki Pranie na Facebooku. Wiersze z tomików nominowanych do finału nagrody ORFEUSZ wyemitowane będą w drugiej połowie czerwca w TVP Kultura.

Miłośników poezji zachęcamy do internetowego głosowania na finałowe tomiki, które poznamy 30 maja. Poeta, którego tomik otrzyma najwięcej głosów zostanie zaproszony w listopadzie tego roku na spotkanie autorskie do Prania.

Przypominamy, że patronami honorowymi nagrody poetyckiej ORFEUSZ jest Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Marszałek Województwa Warmińsko-Mazurskiego i PEN Club Polska. Partnerami: dwumiesięcznik literacki „Topos” i Stowarzyszenie Leśniczówka Pranie. Patronami medialnymi: TVP Kultura, Radio Olsztyn, Radio Białystok, Gazeta Olsztyńska. Prezentacje filmowe wierszy sfinansowane zostały ze środków MKiDN.

Gośćmi audycji red. Ewy Zdrojkowskiej „Wieczór z kulturą” w Radio Olsztyn są przewodniczący nagrody im. K.I. Gałczyńskiego ORFEUSZ prof. Jarosław Ławski i jej sekretarz poeta Wojciech Kass. Redaktor Ewa Zdrojkowska pyta swoich gości o ideę nagrody poetyckiej, wartości literackie preferowane przez  autorów, plany, zamierzenia etc: https://ro.com.pl/308924/01308924 (pod datą 15 maja).

Do 6. edycji  Nagrody Poetyckiej im. K.I. Gałczyńskiego ORFEUSZ zgłoszono 195 tomików poetyckich wydanych w Polsce w 2016 roku. Na posiedzeniu, które odbyło się 27 kwietnia w Domu Literatury w Warszawie jury w składzie: Janusz Drzewucki, Antoni Libera, Bronisław Maj, prof. Jarosław Ławski (przewodniczący) nominowało dwadzieścia tomików, z których następnie wyłoni finałową piątkę oraz laureata Orfeusza Mazurskiego (publikacja nastąpi po spotkaniu jury w dniu 29 maja).

Lista nominowanych tomików w kolejności alfabetycznej:

1. Irit Amiel, Spóźniona, Wydawnictwo Austeria, Kraków
2. Justyna Chłap-Nowakowa, W alfabetycznym nieporządku, Wydawnictwo Literackie, Kraków
3. Domoradzki Jakub, Wiersze, których nie lubi mój tata, Wydawnictwo Mamiko, Nowa Ruda
4. Leszek Elektorowicz, Rąbek królestwa, Wydawnictwo Arcana, Kraków
5. Zbigniew Jankowski, Wolne miejsce, Towarzystwo Przyjaciół Sopotu, Sopot
6. Urszula Kozioł, Ucieczki, Wydawnictwo Literackie, Kraków
7. Jerzy Kronhold, Skok w dal, Wydawnictwo Literackie, Kraków
8. Małgorzata Lebda, Matecznik, WBPiCAK, Poznań
9. Krzysztof Lisowski, Zamróz, WBPiCAK, Poznań
10. Maciej Mazurek, Nadchodzi burza, Towarzystwo Przyjaciół Sopotu, Sopot
11. Urszula Michalak, Dzień za dniem, Związek Literatów Polskich oddz. w Lublinie, Lublin
12. Jarosław Mikołajewski, Żebrak, Wydawnictwo Literackie, Kraków
13. Piotr Mitzner, Klerk w studni, tCHu, Warszawa
14. Karolina Sałdecka, Psi blues, K. I. T. Stowarzyszenie Żywych Poetów, Brzeg
15. Karol Samsel, Jonestown, Wydawnictwo Forma, Szczecin
16. Dariusz Suska, Ściszone nagle życie, Znak, Kraków
17. Janusz Szuber, Rynek 14/1, Wydawnictwo Literackie, Kraków
18. Adam Ziemianin, Zakamarki, Podkarpacki Instytut Książki i Marketingu, Rzeszów
19. Szymon Żuchowski, Podział odcinka, Fundacja Zeszytów Literackich, Warszawa
20. Waldemar Żyszkiewicz, Taki lajf. Tejk 7.0, Towarzystwo Przyjaciół Sopotu, Sopot

Do nagrody Orfeusza Mazurskiego nominowano tomiki:

1. Alicji Bykowskiej-Salczyńskiej, Cno, Stowarzyszenie Pisarzy Polskich oddział Olsztyn
2. Teresy Radziewicz, Pełno światła, Białostocka Kolekcja Filologiczna IFP UwB

Gala przyznania Orfeuszy, w tym Orfeusza Mazurskiego odbędzie się 1 lipca na scenie plenerowej przy Muzeum K.I. Gałczyńskiego w Praniu.

Tradycyjnie nagrody ufundowało Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, autorką statuetki Orfeusza jest Alina Kluza-Kaja. Ponieważ w tym roku organizację nagrody dofinansował Instytut Książki, na stronie internetowej nagrody oraz na Facebooku Muzeum K.I. Gałczyńskiego zamieszczone będą prezentacje filmowe wierszy nominowanych autorów, w reż. Olgi Czyżykiewicz (studio Tadam) z udziałem pięciu młodych aktorów: Łukasza Borkowskiego, Katarzyny Dąbrowskiej, Elizy Rycembel, Stefana Pawłowskiego i Adriana Zaremby. Pięć wideoklipów z wierszami finalistów wyemituje jeden z patronów medialnych nagrody –  TVP Kultura.

Po raz pierwszy w tym roku w wyłonieniu swojego laureata wezmą udział czytelnicy poezji oddając swój głos na na jeden z 20. nominowanych tomików za pośrednictwem profilu muzeum na facebooku. Nagrodą czytelników będzie jesienne spotkanie autorskie laureata w muzeum w Praniu, transmitowane również przez internet.

Wybrane wiersze finalistów zostaną wydane w formie pocztówek poetyckich i zakładek książkowych. 

Jak dotąd laureatami Nagrody Orfeusza zostali: Krzysztof Karasek za tomik wierszy Wiatrołomy (2012), Jan Polkowski za Głosy (2013), Przemysław Dakowicz za Teorię wiersza polskiego (2014), Janusz Szuber za Tym razem wyraźnie (2015) oraz Jarosław Marek Rymkiewicz za tomik Koniec lata w zdziczałym ogrodzie (2016). W kategorii Orfeusz Mazurski nagrodę otrzymali dotąd: Kazimierz Brakoniecki, Mariola Kruszewska, Katarzyna Citko, Erwin Kruk. W roku 2015 jury wyjątkowo ustanowiło nagrodę Orfeusza Honorowego, który pośmiertnie przypadła Feliksowi Netzowi za tomik wierszy Krzyk sowy.

Organizatorem nagrody jest Muzeum K.I. Gałczyńskiego w Praniu a partnerami są dwumiesięcznik literacki Topos i Stowarzyszenie Leśniczówka Pranie. Honorowy patronat nad nagrodą Orfeusza sprawuje minister kultury i dziedzictwa narodowego, marszałek województwa warmińsko-mazurskiego i Pen Club Polska. Patroni medialni: TVP Kultura, Radio Olsztyn, Radio Białystok, Gazeta Olsztyńska.

Więcej o nagrodzie na stronie internetowej: www.orfeusz-nagroda.pl

Serdecznie zapraszamy na 6. galę przyznania literackiejnagrody im. K.I. Gałczyńskiego „Orfeusz”, będącą jednocześnie inauguracją XX Sezonu Artystycznego.
Leśniczówka Pranie, 1 lipca 2017 r., godzina 17.30.